Sửa Luật Đất đai gây nhiều tranh cãi

Đưa quản lý đất đai vào nền nếp

I. Cần đối thoại công khai với dân về vấn đề đất đai

Công bằng mà nói, khiếu kiện đất đai thực ra là khiếu kiện về thu hồi đất, mà giá đất chỉ là kết quả cuối cùng. Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra và tổ chức thực hiện thủ tục hành chính tại địa phương; quy định việc phối hợp giữa các cơ quan có liên quan ở địa phương để giải quyết thủ tục hành chính về đất đai và các thủ tục hành chính khác có liên quan. Tuy nhiên, tôi cho rằng, luật lần này cần đột phá mạnh mẽ hơn nữa. Mặt khác, khung giá đất chỉ quy định theo 3 vùng (đồng bằng, trung du, miền núi) nên biên độ giữa giá đất tối đa và tối thiểu có khoảng cách lớn (từ 1,5 - 81 triệu đồng/m 2 đối với đất ở tại đô thị loại đặc biệt).

Những cơ chế cụ thể cho phép cộng đồng tham gia một cách hiệu quả vào các quá trình này cần được quy định một cách rõ ràng. Luật cũng sẽ sửa đổi thời gian thông báo trong việc bồi thường, giải phóng mặt bằng. Vì vậy, phải kiện toàn cơ quan định giá đất của Nhà nước, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác định giá đất và thẩm định giá đất. Theo đó, giá đất do nhà nước quyết định bảo đảm nguyên tắc phù hợp với giá thị trường. Giá đất chỉ được nắm thông qua việc đấu giá quyền sử dụng đất mà việc đấu giá không phải quận huyện nào cũng có. Riêng từ năm 2008-2011, bộ đã tiếp nhận 25.

II. Không có chuyện thu hồi, chia lại đất đai

Thành phố đang cho rà soát lại để điều chỉnh. Ảnh minh họa Để khắc phục được tình trạng thiếu tính liên kết, đồng bộ trong quy hoạch giữa các tỉnh, các vùng; góp phần nâng cao chất lượng quy hoạch, đồng thời tiết kiệm được chi phí và rút ngắn thời gian lập quy hoạch sử dụng đất, nhất là cấp xã thì việc nghiên cứu bỏ việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tại cấp xã là phù hợp với tình hình hiện nay và công tác quản lý đất đai. Ngay cả khi hết hạn sử dụng đất nông nghiệp mà người dân có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất, chấp hành đúng pháp luật đất đai và việc sử dụng đất phù hợp quy hoạch sử dụng đất thì vẫn tiếp tục được sử dụng đất theo thời hạn đã được quy định tại khoản 1 điều 67 của luật Đất đai và được xác nhận vào trang 4 của giấy chứng nhận. Bảo vệ, tôn tạo di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh. Chủ trương có khách quan không, có ngăn chặn được sự lợi dụng thu hồi đất để tư lợi, không vì mục đích chung? Vấn đề con người chính là nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự phức tạp trong quản lý đất đai. Trong khi đó, phạm vi quyền hạn của Nhà nước trong lĩnh vực đất đai lại quá lớn, khiến cho người dân luôn mang theo những bức xúc và nỗi lo sợ “thu hồi đất”.

Có thể đánh giá rằng đất đai hiện là lĩnh vực có hệ thống quy định thuộc loại phức tạp nhất và hay thay đổi nhất. Hiện Bộ đang tổ chức các hội thảo hai miền Bắc và Nam lấy ý kiến các cán bộ làm công tác này ở địa phương, trên cơ sở đó, đề xuất hướng sửa đổi Luật Đất đai cho phù hợp. Tuy nhiên, điều này sẽ vấp phải trở lực từ địa phương và nó giống như một biện pháp là hạn chế bớt quyền lực địa phương. Đại biểu nhấn mạnh cần bảo đảm hài hòa mục tiêu thu hồi đất để phát triển kinh tế-xã hội với an dân.Không gian sống đó không chỉ là hiện hữu, mà còn bao gồm đầy đủ cả các yếu tố: quá khứ, hiện tại và tương lai. Nhưng theo ông Hải, có thể trong một số dự án kinh tế-xã hội lớn thì Nhà nước vẫn phải trưng dụng hay thu hồi mới đảm bảo phát triển.

III. Đất đai không chỉ là tài sản vật chất thuần túy

Luật đất đai và Luật khiếu nại tố cáo chưa có sự thống nhất, đồng bộ trong quy định về trình tự giải quyết khiếu nại, tranh chấp. Nội dung và quy trình tiếp cận hệ thống thông tin về đất đai cũng cần được luật hóa và đưa lên mạng internet để mọi người có thể truy cập. Điều này dẫn đến hậu quả là mặc dù trên lý thuyết đất đai thuộc sở hữu toàn dân nhưng trên thực tế đất đai đang thuộc sở hữu của một nhóm lợi ích. Đi kiểm tra thực tế đêù đúng. Các đại biểu cũng đề nghị thành lập cơ quan định giá đất độc lập với cơ quan quản lý Nhà nước. Chính sách ổn định để an dân Ông Nguyễn Ngọc Vinh (Đại học Kinh tế TPHCM) cho rằng hiện đang có sự nhầm lẫn giữa 2 khái niệm định giá và thẩm định giá.

Cuộc đấu tranh kéo dài gần 10 năm, lãnh đạo địa phương chỉ tin vào báo cáo của kẻ tham nhũng còn tại chức, còn được cho ông Thắng là bôi nhọ lãnh đạo. Một bản đồ quy hoạch đất chi tiết hoàn toàn có thể thực hiện được trong điều kiện hiện nay theo đó một bảng giá có thể được xác lập đến từng chủ sở hữu đất, khi mà khoa học, công nghệ và các công cụ hỗ trợ phát triển như hiện nay. Chúng ta cần nhìn thẳng vào vấn đề để trả lời câu hỏi làm thế nào để lần xây dựng luật Đất đai này có được một hệ thống chính sách ổn định trong một giai đoạn dài hơn, cho đến khi đất nước ta trở thành một nước công nghiệp. Cũng theo Phó thủ tướng, nếu sửa luật Đất đai tại kỳ họp cuối năm thì: “Tôi rất lo những vấn đề hết sức phức tạp vừa báo cáo mà xử lý chưa đủ thời gian, chưa đủ chín thì chất lượng luật không đảm bảo”. Thứ nhất, Ban soạn thảo sửa đổi Luật Đất đai năm 2003 đang đề xuất với Quốc hội ý tưởng thiết chế quyền sở hữu đất đai thuộc về toàn dân do Nhà nước trực tiếp quản lí. Yêu cầu về an ninh, quốc phòng ở nước ta có quan hệ trực tiếp đến vấn đề đất đai, trong đó có yêu cầu bảo đảm đất rừng phòng hộ, bảo vệ đất đai vùng biên giới.